KHÔNG BÁN MÌNH CHO ĐỘC TÀI hay là MƯỜI NGUYÊN TẮC DÂN CHỦ
1.9.2015


Sau một phần tư thế kỷ, nước ta (Cộng hòa Séc) đã được công nhận và có tiếng là một nhà nước ủng hộ cho việc bảo vệ nhân quyền trên thế giới. Đáng tiếc, các cuộc thăm viếng chính thức trang trọng hay thái độ bao che cho các hành động đàn áp của các nhà độc tài mà cách đây chưa lâu chúng ta đã chứng kiến nơi các chính trị gia người Séc, không những đã mâu thuẫn với truyền thống này, mà thậm chí là sự ủng hộ trực tiếp hoặc gián tiếp đối với các thể chế phi dân chủ. Vì thế chúng tôi đề nghị một vài nguyên tắc mà tất cả các chính trị gia của các đảng phái dân chủ cần tuân thủ:

1. Trong các chuyến thăm chính thức tới những nước, nơi mà thái độ phê bình bị đe dọa giam tù, bị đánh đập, bị cưỡng bức lao động, bị tịch thu tài sản, gia đình của họ bị theo dõi, bị tra tấn hoặc bị giết, nơi kết quả bầu cử thường xuyên bị gian lận, nơi người dân bị kiểm soát thông qua nỗi sợ hãi, thông qua hệ thống tuyên truyền làm mê muội và thông qua một hệ thống ưu đãi những cá thể đặc quyền, Quý vị hãy coi việc bảo vệ quyền con người là một trong những chủ đề của chuyến đi, không coi nhẹ tình hình, không nhắm mắt trước tình trạng thật của sự việc.

2. Quý vị hãy gặp gỡ các hội đoàn công dân, các nhà phê bình chế độ. Hãy xin gặp cả một vài tù nhân chính trị. Hãy thực hiện cả hai việc này một cách công khai. Và hãy lên tiếng về việc này.

3. Quý vị ngại gặp gỡ công khai với các nhà chống đối ư? Vậy hãy mở đề tài vi phạm nhân quyền khi gặp gỡ các đại diện chính thức. Hãy tìm hiểu tình trạng cụ thể của các tù nhân chính trị.

4. Quý vị hãy hiểu rằng cơ quan tuyên truyền của nước sở tại sẽ tìm mọi cách lợi dụng những gì Quý vị tuyên bố. Mỗi câu nói của Quý vị có thể sẽ bị dùng vào bối cảnh khác. Quý vị hãy nói sao để đừng quảng bá cho các chế độ áp bức.

5. Nếu trong chương trình có phần gặp gỡ với truyền thông, báo chí, Quý vị hãy kiên định yêu cầu để cả các nhà báo tự do cũng được tham gia và được phép đặt câu hỏi. Hãy tìm họ và ủng hộ họ bằng cách nói chuyện với họ.

6. Nếu không giữ được những nguyên tắc này, xin Quý vị hãy suy nghĩ thật kỹ, liệu việc đi thăm chính thức tới các nước này có là đúng đắn.

7. Quý vị đừng đi theo dõi các cuộc bầu cử một khi không đi cùng các tổ chức được quốc tế tôn trọng (ví dụ như OBSE), vốn có cả một hệ thống chuẩn mực được quốc tế công nhận để theo dõi bầu cử. Nếu không Quý vị sẽ dễ dàng trở thành một phần của trò chơi chính thống trong cuộc bầu cử bất công.

8. Quý vị đừng mời những ai vẫn còn áp bức các công dân của mình đến thăm đất nước mà trước đây chưa lâu vẫn còn bị áp bức này. Nhất là Quý vị đừng mang các tấm thảm đỏ, các đội quân danh dự, và các nghi lễ khác để thể hiện danh dự tôn kính.

9. Trong trường hợp vẫn có một vị đại diện như vậy đến đây, hãy tổ chức họp báo và hãy tạo điều kiện để các nhà báo Séc và nhà báo quốc tế được tự do đặt câu hỏi.

10. Quý vị đừng khẳng định rằng kết bạn với các nhà độc tài là để mở thêm thị trường cho các công ty Séc. Chỉ có rất ít chứng cứ chứng thực cho điều này. Về mặt lâu dài, việc kinh doanh phát triển và bền vững phải được xây dựng trên khả năng cạnh tranh, chứ không phải do các vụ bán mua một lần, được ký kết để đổi lại cho việc công nhận các thể chế áp bức.

Là những người đại diện được bầu ra trong một đất nước dân chủ, Quý vị hãy cổ súy cho các giá trị đã được Bản tuyên ngôn nhân quyền định ra và là nền tảng cho trật tự ở châu Âu. Đó là các giá trị mà Cộng hòa Séc đã đề trong Hiến pháp của mình, các quyền tự do, quyền con người, sự đoàn kết. Quý vị chớ quên rằng các nhà độc tài mà đang giàu và mạnh lên rất nhiều, hiện đang nỗ lực làm suy giảm lòng tin vào cơ chế quản trị dân chủ đối với các vấn đề công cộng cả ở nước ta, thông qua tuyên truyền, tham nhũng và việc ủng hộ các thành phần cực đoan chính trị. Đứng về phe của các giá trị dân chủ không chỉ là một thái độ đạo đức. Một khi muốn bảo toàn dân chủ trong phần thế giới của chúng ta, thì đây chính là một cách tiếp cận vô cùng chiến lược, mà trách nhiệm trong việc này nằm ở trong tay Quý vị.

Praha, ngày 31/08/2015

Forum 2000
Člověk v tísni
Nadace Open Society Fund Praha
Český helsinský výbor
NESEHNUTÍ
Agora Central Europe
Evropské hodnoty
Europeum
Občanské Bělorusko
Antikomplex – hnutí proti xenofobii
Archipelag
Centrum pro studium demokracie a kultury
Prague Pride
Organizace pro pomoc uprchlíkům
Výbor pro vězněné spisovatele při Českém centru PEN klubu
Berkat
Van Lang
Post Bellum
Nadace Partnerstvi
Středisko ekologické výchovy a etiky Rýchory – SEVER
INEX – sdružení dobrovolných aktivit
Glopolis
Barma Center Prague
Oživení
Potala
Fairtrade Česko a Slovensko
Mezipatra
PROUD – Platforma pro rovnoprávnost, uznání a diverzitu
Diakonie ČCE – Středisko humanitární a rozvojové spolupráce
Centrum aplikované ekonomie
Frank Bold
Nadace rozvoje občanské společnosti
OPONA
Občanské sdružení PANT – Moderní dějiny.cz
Revue Babylon
Skautský institut
Sdružení pro integraci a migraci
Česká odborná společnost pro inkluzivní vzdělávání
Podhradí